Thông thường, bước sang đầu tháng 5 hằng năm thì các trường trung học cơ sở, tiểu học, mầm non công lập sẽ triển khai và chuẩn bị các bước cho xét chuẩn nghề nghiệp; đánh giá, xếp loại viên chức; xét thi đua cuối năm học đến cán bộ, giáo viên, nhân viên của đơn vị.

Đối với việc xét chuẩn nghề nghiệp giáo viên và đánh giá, xếp loại viên chức của giáo viên, nhân viên đều trong phạm vi nhà trường quyết định nhưng lâu nay xét danh hiệu thi đua thì phải cấp huyện trở lên mới ký quyết định và công nhận danh hiệu thi đua cho cán bộ, giáo viên, nhân viên ở các trường học.

Việc hoàn thiện các loại hồ sơ thi đua thường rất lâu vì trường chuẩn bị xong sẽ nộp về phòng giáo dục và đào tạo, sau đó phòng giáo dục và đào tạo sẽ rà soát và trình danh sách sang Ủy ban nhân dân huyện. Vì thế, các quyết định này lâu nay thường được ban hành vào đầu tháng 7 hằng năm.

Nhưng năm nay, thời điểm này các địa phương đang chuẩn bị cho lộ trình sáp nhập xã (phường), bỏ cấp huyện. Vì thế, cơ quan nào ký, công nhận danh hiệu thi đua cho giáo viên trung học cơ sở, tiểu học, mầm non công lập là điều nhiều giáo viên dưới cơ sở đang bàn tán.
Lâu nay, danh hiệu Chiến sĩ thi đua; Lao động tiên tiến do Ủy ban nhân dân huyện ký, công nhận
(Ảnh minh họa: giaoduc.net.vn)
Cấp huyện đang ký quyết định công nhận những danh hiệu thi đua nào cho viên chức ngành giáo dục?

Hiện nay, các danh hiệu thi đua của cán bộ, công chức, viên chức nói chung và viên chức ngành giáo dục nói riêng gồm có các danh hiệu sau: Lao động tiên tiến; Chiến sĩ thi đua cơ sở; Chiến sĩ thi đua cấp tỉnh; Chiến sĩ thi đua toàn quốc.

Trong các danh hiệu này, ủy ban nhân dân huyện (thị, thành phố trực thuộc tỉnh) sẽ ra quyết định công nhận danh hiệu Lao động tiên tiến và Chiến sĩ thi đua cơ sở cho viên chức thuộc các trường mầm non, tiểu học, trung học cơ sở công lập.

Danh hiệu Chiến sĩ thi đua cấp tỉnh và Chiến sĩ thi đua toàn quốc thì rất ít cán bộ, giáo viên, nhân viên các trường học đạt được, nhất là danh hiệu Chiến sĩ thi đua toàn quốc. Hơn nữa, cấp ký và ra quyết định công nhận 2 danh hiệu này không thay đổi nên không ảnh hưởng.

Vì vậy, giáo viên, nhân viên ở các nhà trường thuộc các trường mầm non, tiểu học, trung học cơ sở công lập thường chỉ hướng đến danh hiệu Chiến sĩ thi đua cơ sở vì danh hiệu này sẽ có mức khen thưởng với hệ số 1,0 lương cơ sở và có danh hiệu này cũng đồng nghĩa có cơ hội xét nâng lương trước thời hạn.

Nếu không đạt được danh hiệu Chiến sĩ thi đua cơ sở, ít thành tích thì giáo viên sẽ đạt danh hiệu Lao động tiên tiến mà thôi- danh hiệu này chiếm số lượng nhiều nhất khi xét thi đua cuối năm.

Tuy nhiên, khác với mọi năm, đến thời điểm kết thúc năm học này cũng là thời gian bỏ cấp huyện. Trong khi, tính đến thời điểm này chưa có văn bản nào hướng dẫn việc thi đua, khen thưởng khi các địa phương thực hiện sáp nhập nên về cơ bản, giáo viên các trường học vẫn chưa biết cụ thể ra sao.

Bỏ cấp quận/huyện, quản lý trường mầm non đến trung học cơ sở ra sao?

Nếu thực hiện như những năm vừa qua e rằng cũng sẽ khó vì thông thường cấp nào ký quyết định khen sẽ phát thưởng.

Nếu cấp huyện ký quyết định công nhận danh hiệu cho giáo viên xong mà giải thể cấp huyện thì cấp nào sẽ khen thưởng cho cán bộ, giáo viên, nhân viên ở các trường mầm non, tiểu học, trung học cơ sở.

Nếu đưa các danh hiệu Lao động tiên tiến, Chiến sĩ thi đua cơ sở về Ủy ban nhân dân tỉnh (thành phố) ký quyết định và khen thưởng thì e rằng sẽ quá tải vì lực lượng cán bộ, giáo viên, nhân viên ở cấp mầm non, tiểu học, trung học cơ sở ở các địa phương rất lớn.

Chủ tịch xã (phường) ký công nhận danh hiệu Chiến sĩ thi đua cơ sở; hiệu trưởng ký quyết định công nhận danh hiệu Lao động tiên tiến là phù hợp

Theo Kết luận số 137-KL/TW ngày 28/3/2025 của Bộ Chính trị, Ban Bí thư về Đề án sắp xếp, tổ chức lại đơn vị hành chính các cấp và xây dựng mô hình tổ chức chính quyền địa phương 02 cấp; Công văn 1581/BGDĐT của Bộ Giáo dục và Đào tạo đã hướng dẫn “Thực hiện giữ nguyên các đơn vị sự nghiệp giáo dục và chuyển giao cho chính quyền cấp xã thực hiện chức năng quản lý nhà nước về giáo dục đối với các trường trung học cơ sở, tiểu học, mầm non” nên cấp xã ký quyết định công nhận danh hiệu Lao động tiên tiến, Chiến sĩ thi đua cơ sở cũng là điều phù hợp.

Bởi lẽ, khi thực hiện sáp nhập xã (phường) thì quy mô mỗi xã sẽ rất lớn, các xã sẽ có thêm một số phòng, ban. Theo định hướng của Trung ương, nhiều nhiệm vụ của cấp huyện sẽ được chuyển về xã (phường). Hơn nữa, danh hiệu Chiến sĩ thi đua cơ sở cũng bao hàm cấp cơ sở ký và công nhận.

Hoặc, Ủy ban nhân dân xã (phường) ký công nhận danh hiệu Chiến sĩ thi đua cơ sở; hiệu trưởng ký công nhận danh hiệu Lao động tiên tiến giống như công nhận kết quả đánh giá, xếp loại viên chức; chuẩn nghề nghiệp giáo viên cũng hợp lý.

Việc trao quyền cho thủ trưởng đơn vị (hiệu trưởng) ban hành các quyết định khen thưởng cán bộ, giáo viên, nhân viên trong đơn vị mình quản lý sẽ tăng thêm quyền và trách nhiệm cho hiệu trưởng và việc làm này cũng sẽ giảm bớt áp lực cho cấp trên.

(*) Văn phong, nội dung bài viết thể hiện góc nhìn, quan điểm của tác giả.