Đám tang ông Liên – bố chồng tôi – vừa bắt đầu được một giờ thì một người phụ nữ lạ xuất hiện.

Trời hôm ấy âm u, lất phất mưa. Trong lúc con cháu đang cúi đầu hành lễ, thì ở đầu ngõ, một bóng người lom khom bước vào. Bà ta đội nón, dắt theo một cậu con trai tầm 14, 15 tuổi. Cả hai đều mặc đồ sẫm màu, khuôn mặt trĩu nặng. Bà ta nhìn quanh một vòng, rồi tiến thẳng đến chỗ bàn thờ, quỳ sụp xuống.

“Xin phép gia đình, cho mẹ con tôi được đeo khăn tang tiễn ông ấy lần cuối…”

Tiếng xì xào lập tức dấy lên như ong vỡ tổ.

Tôi lặng người.

Người phụ nữ tự xưng tên là Nhàn. Nói rằng cách đây gần hai mươi năm, bà từng sống ở thị trấn, bán hàng ăn sáng ngay ngã ba. Bà và ông Liên – khi ấy đã ngoài 50 – có qua lại một thời gian. Đứa bé đi cùng chính là kết quả của mối quan hệ đó.

“Ông ấy vẫn lén gửi tiền nuôi con hàng tháng… Tôi chưa từng đòi hỏi danh phận. Nhưng nay ông ấy mất, tôi chỉ xin một điều: cho thằng Tâm – con trai ông ấy – được chịu tang cha.”

Chồng tôi và các anh em lặng thinh. Mẹ chồng tôi thì run bần bật. Tôi phải đỡ bà vào trong, bà chỉ nói mỗi một câu:
“Không ngờ đến lúc chết, ông ấy vẫn để tôi phải nhục như vậy…”

Ba ngày sau đám tang, chị Nhàn quay lại. Nhưng lần này không phải xin đeo khăn nữa – mà là nộp đơn yêu cầu chia thừa kế. Chị ta mang theo bản sao kết quả xét nghiệm ADN, ghi rõ: “Người được xét nghiệm Tâm là con ruột của ông Liên.”

Cả nhà như chết lặng.

Chồng tôi bàn với mẹ: “Nếu đúng là con của bố, thì nó cũng có quyền theo luật.”

Bà Nhàn bình thản, ánh mắt không hề có chút gì là đau đớn như trong đám tang.

Mẹ chồng tôi chỉ lặng lẽ ôm khư khư cuốn sổ đỏ. Mảnh đất ấy là tất cả gia sản ông Liên để lại – cũng là nơi mấy mươi năm bà tần tảo vun vén. Giờ đây, người phụ nữ xa lạ lại có thể ngang nhiên đòi chia một nửa?

Tôi thì bán tín bán nghi. Có điều gì đó không đúng. Tại sao một người đàn bà từng chấp nhận sống trong bóng tối suốt mười mấy năm nay lại bất ngờ xuất hiện, vừa đúng lúc ông mất? Và cái cách chị ta nói, quá trơn tru, quá… tính toán.

Tôi đề nghị chồng thuê một người quen làm bên phòng pháp y kiểm tra lại hồ sơ.

Gần một tháng sau, sự thật được phơi bày. Đứa bé tên Tâm không phải là con ruột ông Liên. Thậm chí không có bất kỳ quan hệ huyết thống nào. Bà Nhàn cũng chẳng từng bán hàng ở ngã ba thị trấn như bà nói.

Đứa bé là con của đứa em họ bà ta – mồ côi cha mẹ từ nhỏ. Bà nhận nuôi rồi nuôi ý đồ chuộc lợi.
Kỹ thuật viên trong phòng xét nghiệm bị mua chuộc. Một kết quả giả được dựng lên, hoàn chỉnh và đầy đủ, chỉ chờ ngày đem ra để… chiếm đoạt tài sản.

Chồng tôi sốc nặng. “Sao có thể… làm vậy với một đám tang?”

Tôi không trả lời được. Chỉ nhìn ra bàn thờ ông Liên, khói hương vẫn còn nghi ngút. Người đàn ông ấy sống giản dị, cả đời chưa từng lên tiếng cãi nhau với ai trong nhà. Dù ông có sai, có giấu giếm, thì cũng không đáng bị người ta lợi dụng vào phút cuối cùng cuộc đời như thế.

Bà Nhàn bị công an mời lên làm việc. Cái kết mở ra như vậy – không ồn ào, không nước mắt – nhưng để lại trong lòng mỗi người một vết hằn không dễ phai.

Vài tháng sau, mẹ chồng tôi vẫn thỉnh thoảng nhắc đến chuyện ấy, không phải bằng sự tức giận, mà bằng nỗi buồn pha lẫn hụt hẫng.

Bà bảo, đau nhất không phải là chuyện ông Liên có con riêng – mà là chuyện bà đã sống suốt đời với một người mà có lẽ… mình không thật sự hiểu.

Tôi hiểu bà. Cả đời người phụ nữ, đôi khi không sợ nghèo, không sợ cực – chỉ sợ mình bị lãng quên. Dù là âm thầm hy sinh, thì đến lúc nhắm mắt xuôi tay, người ta vẫn muốn tin rằng mình là người duy nhất trong trái tim ai đó.

Mà đôi khi, sự thật lại không đẹp như vậy.