Con ngõ nhỏ dẫn vào nhà tôi vốn chật chội, nhưng là lối đi chung của cả xóm. Xe máy tránh nhau còn khó, giờ lại bị nhà ông Lợi xây lấn sát sang. Tường gạch đỏ mới, loang loáng vệt vôi, chẳng khác nào cái gai trước mắt.

Hôm ấy tôi sang, cố giữ giọng nhẹ nhàng:
– Ngõ này chung mà anh, xây thế thì sao còn chỗ cho bà con đi lại?

Ông ta đứng khoanh tay, môi nhếch nhếch:
– Có mấy chục phân thôi mà chị cũng làm to chuyện. Thiệt thì tôi bù tiền. Nhưng giá bao nhiêu, tôi nói mới tính.

Tôi nghe mà nóng ran mặt. Chồng tôi từ trong nhà chạy ra, chỉ thẳng tay:
– Đấy là ngõ chung, không phải đất nhà anh mà muốn thì lấy, thích thì trả. Tôi kiện! Tôi kiện cho ra nhẽ!

Tôi kéo tay chồng, giọng nghẹn lại:
– Thôi anh, hàng xóm láng giềng với nhau, va chạm ra tòa thì mất hết tình nghĩa. Sống cả đời còn phải nhìn mặt nhau.

Anh nhìn tôi, mắt đỏ ngầu, nhưng cuối cùng cũng nén lại. Từ đó, mỗi lần đi qua con ngõ bị bóp hẹp, tôi thấy lòng chật chội không kém.

Vài tháng sau, nhà ông Lợi xây xong. Ngói đỏ, cửa kính sáng choang, sơn màu kem lóa mắt. Ông bà ta hớn hở phát thiệp mời khắp xóm, còn dặn đi dặn lại: “Hôm tân gia mong mọi người tới cho vui nhà vui cửa.”

Chiều hôm ấy, loa kèn inh ỏi, bàn ghế kê kín sân, thức ăn bày ê hề. Nhưng… cả xóm im ắng như không. Nhà nào cũng đóng cửa. Con ngõ vốn đông người qua lại, nay vắng lặng đến lạ.

Tôi đứng tựa cửa, lặng nhìn. Trong nhà ông Lợi, mấy mâm cỗ đầy ắp nhưng ghế trống không. Đèn điện sáng trưng lại càng làm nỗi cô quạnh thêm chua chát.

Đúng lúc ấy, bà Ba bán rau gánh qua, dừng chân nhìn cảnh tượng, khẽ lắc đầu. Rồi bà nói một câu như dao cứa vào không khí:
– Ai mà ăn nổi miếng cơm xây trên đất của người khác hả?

Câu nói vang lên, chẳng to, nhưng đủ để vọng khắp con ngõ. Tôi thấy vai chồng mình khẽ run. Anh quay sang tôi, giọng nhỏ đi:
– Em nói đúng… Đôi khi không cần kiện tụng. Người ta sống thế nào, cả xóm nhìn thấy. Cái công lý có khi không nằm trong giấy tờ, mà nằm trong lòng người.

Tôi gật đầu, thở dài.
– Mình cứ sống cho ngay thẳng, đừng vì tức giận mà làm mình mệt. Nhà cao, cửa rộng mà không ai bước vào, thì cũng chỉ là cái vỏ trống thôi.

Tối đó, hai vợ chồng tôi ngồi bên mâm cơm đạm bạc. Anh bất giác cười, nụ cười nhẹ nhõm:
– Hóa ra nhịn một chút, lại được thanh thản hơn nhiều.

Những ngày sau đó, cả xóm xì xầm. Người thì chê, người thì lắc đầu, chẳng ai muốn lại gần nhà ông Lợi. Bọn trẻ con đi qua cũng rụt rè, như né tránh. Nhà càng rộng, sân càng lớn, mà trong lòng chủ nhân lại chật hẹp.

Một buổi sáng, tôi đang quét sân thì thấy bóng ông Lợi bước tới. Ông ta chẳng còn vẻ hùng hổ ngày nào, mặt cúi gằm, tay cầm bao thuốc chưa bóc. Dừng lại trước cổng, ông ngập ngừng:
– Tôi… tôi sang xin lỗi vợ chồng chú thím. Bữa đó tôi nóng nảy, cũng tham lam quá. Giờ nghĩ lại… không phải.

Chồng tôi nhìn ông, im lặng. Tôi khẽ gật đầu, chờ thêm. Ông Lợi nói tiếp, giọng nhỏ đi:
– Tôi sẽ đập lại phần tường lấn, trả đúng ranh giới. Nếu hai người thấy còn thiệt hại gì, cứ tính toán, tôi đền bù đầy đủ. Mong… mong xóm giềng còn nhìn mặt nhau.

Câu nói ấy, tôi biết, không chỉ để xin lỗi vợ chồng tôi, mà còn để vớt vát lại chút tình làng nghĩa xóm mà ông đã đánh mất.

Chồng tôi thở dài, nhưng giọng đã dịu hơn:
– Biết sai mà sửa thì vẫn còn kịp. Chúng tôi không đòi hỏi gì nhiều, chỉ mong sau này anh sống cho thẳng thắn, để còn chan hòa với bà con.

Ông Lợi cúi đầu, cảm ơn rối rít. Vài hôm sau, thợ đến, bức tường kia bị đập bỏ, con ngõ lại rộng như xưa. Người trong xóm thấy thế, ai cũng gật gù, vui vẻ.

Tối hôm ấy, chồng tôi bảo:
– Đúng là, có những cái không cần kiện tụng. Chỉ cần để thời gian soi chiếu, ai đúng ai sai, xóm giềng đều nhìn thấy cả.

Tôi mỉm cười, nhìn ra con ngõ đã trở lại dáng vẻ ban đầu. Con ngõ nhỏ thôi, nhưng rộng bằng cả lòng người.