Tôi tên Nguyễn Văn Lâm, năm nay 65 tuổi, trước đây từng có một công ty nhỏ làm ăn ở Hà Nội. Khi tuổi cao, tôi giao lại cho con trai điều hành rồi nghỉ hưu. Ở nhà rảnh rỗi, tôi xin làm bảo vệ cho một tòa văn phòng gần nhà ở quận Cầu Giấy, lương tháng hơn 7 triệu đồng, coi như để vận động chân tay, chứ không đặt nặng chuyện tiền bạc.

Tuần trước, tôi nhận được lời mời họp lớp cấp ba sau 40 năm ra trường. Buổi tối hôm đó, tôi mặc chiếc sơ mi đơn giản, đi đôi giày đã cũ, bắt taxi đến một nhà hàng sang trọng trên phố Láng Hạ.

Bước vào, tôi thấy nhiều gương mặt quen thuộc. Trong đám đông, nổi bật nhất là Phạm Quang Huy – ngày xưa vốn tính khoe khoang, giờ vẫn vậy. Anh ta mặc vest bóng loáng, giày tây sáng choang, cổ tay lấp lánh chiếc đồng hồ ngoại, bước đi oai vệ như một “tổng giám đốc”.

Thấy tôi, Huy bước lại bắt tay, giọng kéo dài:
– Ô, Lâm đây à? Lâu lắm rồi không gặp!
Tôi cười xã giao rồi cùng ngồi xuống bàn.

Ban đầu, mọi người vui vẻ nhắc chuyện cũ. Nhưng khi ngà ngà rượu, Huy quay sang hỏi:
– Giờ ông nghỉ hưu rồi hả? Sống bằng lương hưu đủ không?

Tôi thật thà đáp:
– Tôi đang làm bảo vệ gần nhà, mỗi tháng hơn 7 triệu, cũng đủ sống.

Nghe vậy, Huy phá lên cười, cố tình nói to:
– Trời đất! Ngày xưa ông học giỏi nhất lớp mà giờ làm bảo vệ à? Nhân viên thử việc công ty tôi còn lương gấp đôi ông!

Mấy người khác cũng hùa theo, người thương hại, kẻ giễu cợt. Có người còn chêm:
– Hay ông sang công ty tôi làm, cũng bảo vệ thôi, nhưng nể tình bạn cũ tôi trả thêm cho ông vài triệu!

Tôi chỉ mỉm cười, nhấp chén trà, không buồn đôi co.

Đến khi tiệc tàn, tôi bước ra ngoài chờ gọi xe thì bất ngờ một chiếc ô tô sang trọng dừng trước cửa. Con trai tôi bước xuống, vẫy tay:
– Bố! Con ở đây!

Mọi ánh mắt đổ dồn lại. Con trai tôi tiến đến, cúi chào:
– Cháu chào các cô chú. Cháu là Nguyễn Hoàng Nam, con trai cả của bố Lâm. Hiện cháu đang điều hành công ty sau khi bố nghỉ hưu. Rất mong có dịp học hỏi thêm kinh nghiệm từ các cô chú ạ.

Không khí lập tức lặng ngắt. Những kẻ vừa chế giễu tôi ban nãy mặt mũi ngượng chín, chẳng biết nói gì. Tôi khẽ gật đầu chào, rồi lên xe cùng con trai.

Trên đường về, Nam hỏi:
– Sao bố không nói thẳng để họ khỏi coi thường?

Tôi chậm rãi đáp:
– Không cần đâu con. Người thật sự có giá trị không phải nhờ lời giải thích, cũng không cần chứng minh bằng tiền bạc. Người cười nhạo bố hôm nay là vì họ tìm vui trong việc hạ thấp người khác. Nhưng nhớ lấy, bản lĩnh thật sự là khi không cần khoe khoang, mà người khác vẫn phải nể trọng.

Nam gật đầu. Tôi ngồi lặng, lòng chợt nhẹ tênh. Bởi bạn bè thật sự thì mãi mãi không thay đổi cách đối xử, còn những kẻ coi thường khi ta khó khăn thì chẳng xứng để ta bận tâm.