Đóng dấu kiểm dịch vuông lên thịt có dấu hiệu bệnh lý là sai quy định

Ngày 8.6, lãnh đạo Chi cục Chăn nuôi, Thú y – Thủy sản tỉnh Hậu Giang xác nhận: Bộ Công an và các đơn vị chuyên môn thuộc Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, Bộ Tài nguyên và Môi trường đã vào cuộc xác minh thông tin một người dân “tố” Công ty C.P. bán thịt heo bệnh ra thị trường.

Người tố cáo là ông L.Q.N. (40 tuổi, ngụ tỉnh Sóc Trăng), từng làm việc tại cơ sở giết mổ Nguyễn Đan (huyện Châu Thành, Hậu Giang).

Theo ông N., trong thời gian làm việc tại cơ sở, ông nhiều lần chứng kiến thịt heo sình bụng, xuất huyết nặng nhưng vẫn được đóng dấu kiểm soát giết mổ hình vuông – loại dấu chỉ được dùng cho thịt đã qua kiểm định và đạt tiêu chuẩn an toàn.Các hình ảnh và video do ông cung cấp đã nhanh chóng lan truyền trên mạng xã hội, thu hút sự chú ý của dư luận.

Trước đó, tại buổi họp báo thường kỳ, bà Nguyễn Thu Thủy – Phó Cục trưởng Cục Thú y – xác nhận việc đóng dấu kiểm dịch vuông lên thịt có dấu hiệu bệnh lý là sai quy định nghiêm trọng.

Theo hướng dẫn chuyên môn, thịt có dấu hiệu bệnh phải được xử lý nhiệt hoặc tiêu hủy. Dấu kiểm dịch trong những trường hợp này phải là hình tròn (xử lý vệ sinh thú y) hoặc tam giác (tiêu hủy). Việc sử dụng dấu vuông trong trường hợp này bị cho là “có dấu hiệu gian dối”.

Phân tích vụ việc dưới góc độ pháp lý, luật sư Hoàng Văn Hà (Công ty Luật ARC, Hà Nội) nhận định: Việc sử dụng dấu kiểm định sai có thể cấu thành hành vi làm giả tài liệu của cơ quan, tổ chức – theo Điều 341 Bộ luật Hình sự, nếu có bằng chứng cho thấy dấu kiểm được sử dụng sai mục đích.

Tùy mức độ hậu quả, người vi phạm còn có thể bị xử lý theo các tội danh khác như lừa dối khách hàng (Điều 198) hoặc vi phạm quy định về an toàn thực phẩm (Điều 317), với khung hình phạt có thể lên tới 20 năm tù nếu gây hậu quả đặc biệt nghiêm trọng.

Đặc biệt, trong trường hợp có cán bộ thú y biết rõ thịt heo bệnh nhưng vẫn đóng dấu kiểm định sai, cá nhân này có thể bị truy cứu trách nhiệm hình sự về tội thiếu trách nhiệm gây hậu quả nghiêm trọng, hoặc lợi dụng chức vụ, quyền hạn trong thi hành công vụ.

Nếu doanh nghiệp có sự chỉ đạo hay đồng thuận, những cá nhân liên quan cũng có thể bị xem xét là đồng phạm hoặc người tổ chức hành vi sai phạm.

Người tố cáo đối diện rủi ro, hệ thống bảo vệ liệu có đang hoạt động đúng?

Một yếu tố khiến dư luận đặc biệt quan tâm là an toàn của người tố cáo. Ông L.Q.N. cho biết từng bị đe dọa, thậm chí hành hung sau khi công khai vụ việc.

“Tôi không sợ bị trả thù. Tôi chỉ muốn người dân biết rõ mình đang ăn gì. Ai làm sai thì phải chịu trách nhiệm” – ông N. chia sẻ.

Theo luật sư Hoàng Văn Hà, Luật Tố cáo năm 2018 quy định rõ việc bảo vệ người tố cáo, từ danh tính, sức khỏe, tài sản đến nhân phẩm và vị trí việc làm. Tuy nhiên, ông cũng thẳng thắn thừa nhận: “Trên thực tế, không ít người vẫn lo ngại khi tố giác sai phạm do thiếu niềm tin vào cơ chế bảo vệ, hoặc từng chứng kiến người tố cáo bị trả thù tinh vi, âm thầm”.

Thông tin từ Sở Công Thương tỉnh Hậu Giang cho biết: 3/4 cửa hàng trong chuỗi phân phối sản phẩm từ cơ sở giết mổ Nguyễn Đan đã hết hạn giấy chứng nhận an toàn thực phẩm. Điều này càng làm dấy lên lo ngại về sự lỏng lẻo trong khâu giám sát, kiểm tra và hậu kiểm – từ giết mổ đến phân phối.