Trong ba kiến nghị, Tổng liên đoàn lao động đưa ra mức lương tối thiểu tăng 8,3-9,2%, tương ứng 290.000-450.000 đồng, để bù đắp chi phí, giá cả nhảy vọt.

Nội dung được Tổng liên đoàn lao động đưa ra tại phiên họp đầu tiên Hội đồng tiền lương quốc gia sáng 26/6 bàn về điều chỉnh lương tối thiểu vùng 2026, với sự tham dự của các thành viên từ Bộ Nội vụ, Liên đoàn Thương mại và Công nghiệp Việt Nam (VCCI), chuyên gia độc lập.

Phiên họp thứ nhất của Hội đồng bàn về điều chỉnh lương tối thiểu năm 2026. Ảnh: Hồng Chiêu

Tổng liên đoàn Lao động Việt Nam đề xuất hai phương án 8,3% (tăng 290.000- 410.000 đồng) và 9,2% (tương ứng 320.000-450.000 đồng).

TS Nhạc Phan Linh, thành viên thuộc Tổng liên đoàn, phân tích tỷ lệ như trên phù hợp mức sống tối thiểu của người lao động. Ông dẫn từ năm 2023 đến nay lương tối thiểu vùng điều chỉnh một lần với tỷ lệ 6% trong khi tiền điện đã tăng bốn lần với tỷ lệ 17%. Ngoài ra, GDP năm 2024 đạt 7,09% và năm nay phấn đấu vượt 8%.

“Nếu mức tăng lương tối thiểu vùng thấp hơn tăng trưởng GDP, việc thụ hưởng thành quả lao động của người lao động chưa tương xứng”, ông Linh nói.

Trong khi đó, Phó chủ tịch VCCI Hoàng Quang Phòng nêu mức tăng 3-5% là tỷ lệ “vừa phải”, phù hợp năng lực chi trả và để dư địa cho doanh nghiệp phát triển. Từ nay đến 9/7, đàm phán thương mại Việt – Mỹ mới kết thúc, chưa biết kết quả nên khó điều chỉnh mức cao hơn. VCCI mong thời điểm tăng vào ngày 1/1/2026.

Ở góc độ chuyên gia độc lập thuộc Hội đồng tiền lương, ông Nguyễn Việt Cường đánh giá kết quả đàm phán thương mại Việt – Mỹ có thể tác động khả năng cạnh tranh cũng như chi trả của doanh nghiệp. Các bên cần xem kết quả đàm phán để tính toán mức tăng phù hợp. Hội đồng tiền lương thống nhất mức tăng 6,5-7%, tương đương năm trước, thời điểm điều chỉnh đầu năm 2026 là phù hợp bởi 1/7 sẽ không kịp.

Công nhân May 10 (Hà Nội) trong giờ vào ca, tháng 2/2024. Ảnh: Ngọc Thành

Sau ba giờ thương lượng, các bên chưa thống nhất được mức điều chỉnh. Chủ tịch Hội đồng tiền lương quốc gia Nguyễn Mạnh Khương đã gợi ý để các bên bỏ phiếu nhưng chưa tìm được tiếng nói chung.

Phiên thương lượng thứ hai dự kiến vào đầu tháng 8.

Theo thông lệ, mỗi kỳ họp hội đồng diễn ra 2-3 phiên. Phương án và thời điểm tăng lương thường chốt vào phiên họp thứ ba, nhanh nhất vào phiên thứ hai khi các bên tìm được tiếng nói chung.

Lương tối thiểu vùng được điều chỉnh gần nhất ngày 1/7/2024 với tỷ lệ tăng 6% – mức được đánh giá là “hài hòa giữa doanh nghiệp và lao động, cơ bản đảm bảo mức sống tối thiểu năm 2025”.

Lương tối thiểu tháng vùng 1 hiện đạt 4,96 triệu đồng; vùng 2 là 4,41; vùng 3 là 3,86 và vùng 4 là 3,45 triệu đồng. Lương tối thiểu giờ vùng 1 là 23.800 đồng; vùng 2 mức 21.200; vùng 3 là 18.600; vùng 4 là 16.600 đồng. Lương giờ được quy đổi tương đương từ lương theo tuần, theo ngày chia cho số giờ làm việc bình thường trong tuần, ngày; hoặc lương theo sản phẩm, lương khoán chia cho số giờ làm việc để sản xuất sản phẩm.

Thông lệ hơn 10 năm qua, lương tối thiểu thường điều chỉnh vào ngày 1/1 hàng năm. Song ảnh hưởng của Covid-19 cùng biến động tình hình thế giới, hai lần điều chỉnh lương tối thiểu gần nhất đều vào ngày 1/7.