Mỗi tối, khi tôi bước xuống từ chuyến xe buýt cuối cùng, lặng lẽ đi bộ qua con đường nhỏ dẫn về nhà, ánh đèn vàng vọt từ cổng nhà đã hiện lên từ xa. Ở đó, bóng dáng nhỏ bé của bà nội tôi, lặng lẽ, kiên nhẫn, đứng chờ. Dáng bà gầy guộc, mái tóc bạc phơ khẽ lay trong gió đêm, đôi tay run run nắm chặt chiếc áo khoác mỏng để chống lại cái se lạnh.

Tôi đã 25 tuổi, chẳng còn là cô bé con ngày nào cần bà dắt tay qua đường, vậy mà tối nào bà cũng đứng đó, như một thói quen chẳng thể nào bỏ. Tôi đã bao lần năn nỉ, thậm chí là cằn nhằn: “Bà ơi, bà ngủ sớm đi, cháu lớn rồi, tự về được mà!”. Nhưng bà chỉ cười, đôi mắt hiền từ lấp lánh dưới ánh đèn, rồi nói: “Bà không yên tâm, để bà chờ cháu về cho chắc”. Cứ thế, tôi lớn lên trong vòng tay yêu thương của bà, trong cái bóng che chở dịu dàng mà bền bỉ ấy.

Nhà tôi nhỏ thôi, nằm cuối một con hẻm yên tĩnh. Mỗi ngày, tôi đi làm ở công ty cách nhà hơn chục cây số, sáng sớm đi, tối muộn mới về. Công việc bận rộn, áp lực, nhưng chỉ cần nghĩ đến bà đứng chờ ở cổng là lòng tôi lại ấm áp lạ thường. Có những hôm họp muộn, tôi về tận khuya, tưởng bà đã ngủ, nhưng vừa rẽ vào hẻm, bóng bà vẫn ở đó, lặng lẽ như một ngọn đèn không bao giờ tắt. Tôi từng rình xem bà có thực sự đi ngủ sớm như tôi dặn không, nhưng lần nào cũng vậy, bà luôn đợi. Có hôm tôi giả vờ cáu: “Bà không nghe cháu gì cả, đứng đây lạnh thế này, nhỡ bà bệnh thì sao?”. Bà chỉ xua tay, cười hiền: “Bà khỏe mà, thấy cháu về là bà vui rồi”. Lòng tôi lúc ấy vừa thương, vừa xót, lại vừa tự trách mình vì chẳng thể khiến bà bớt lo.

Nhưng có một điều tôi luôn thắc mắc, dù chẳng bao giờ dám hỏi. Bố mẹ tôi, những người mà tôi gọi là bố mẹ suốt 25 năm cuộc đời, lại chưa từng cho tôi cảm giác gần gũi như bà. Họ ở đó, trong cùng một mái nhà, nhưng như thể cách tôi cả một khoảng trời. Bố tôi là người trầm tính, ít nói, còn mẹ thì luôn bận rộn, lúc nào cũng có vẻ xa cách. Tôi là con gái duy nhất, nhưng chưa bao giờ tôi cảm nhận được sự quan tâm ấm áp từ mẹ. Có lẽ vì mẹ sinh tôi khi mới 20 tuổi, còn quá trẻ, còn đang chật vật với cuộc sống và một cuộc hôn nhân sắp đặt mà mẹ chẳng có lựa chọn. Tôi từng nghe bà kể, mẹ lấy bố vì lời hứa của hai bên gia đình, chẳng phải vì yêu. Có lẽ vì thế, tình cảm của mẹ dành cho tôi cũng nhạt nhòa, như một trách nhiệm hơn là một sự gắn bó.

Tôi không trách mẹ, thật đấy. Tôi chỉ thấy buồn, một nỗi buồn len lỏi, như khi bạn đứng giữa căn nhà mình lớn lên mà vẫn cảm thấy lạc lõng. May mà tôi có bà. Bà không chỉ là người nuôi tôi khôn lớn, mà còn là người bạn, người mẹ, người tri kỷ của tôi. Mỗi lần tôi ốm, bà thức trắng đêm nấu cháo, đút từng thìa, dù tôi đã lớn. Mỗi lần tôi buồn, bà ngồi bên, chẳng hỏi gì nhiều, chỉ nắm tay tôi thật chặt. Tình yêu của bà, nó lớn lao đến mức tôi luôn tự hỏi, mình đã làm gì để xứng đáng với tất cả những điều ấy.

Rồi một ngày, mọi thứ thay đổi. Một người họ hàng xa từ nước ngoài về thăm quê, mang theo những câu chuyện cũ mà tôi chưa từng nghe. Bữa cơm gia đình hôm ấy đông đủ, tiếng cười nói rộn ràng, nhưng giữa những câu chuyện bâng quơ, người họ hàng ấy bỗng buột miệng: “Con bé này giống bà nội nó y đúc hồi trẻ, đúng là con út của bà có khác”. Cả bàn ăn lặng đi. Tôi ngơ ngác, tưởng mình nghe nhầm. Mẹ tôi cúi mặt, bố tôi ho khan, còn bà nội chỉ lặng lẽ nhìn tôi, đôi mắt bà như chất chứa cả một trời tâm sự. Tôi cố hỏi lại, nhưng người họ hàng ấy chỉ cười xòa, như thể vừa lỡ lời. Câu nói ấy, như một viên đá ném xuống mặt hồ tĩnh lặng, làm lòng tôi dậy sóng.

Tối hôm đó, tôi gặng hỏi bà. Ban đầu, bà chỉ im lặng, đôi tay run run nắm chặt mép áo. Rồi bà kể, giọng chậm rãi, như sợ từng lời sẽ làm tôi đau. Hóa ra, tôi không phải con gái của bố mẹ như tôi vẫn nghĩ. Tôi là con út của bà nội, đứa con bà sinh muộn, khi tuổi đã cao. Bố mẹ tôi, những người tôi gọi là bố mẹ, thực ra là anh cả của tôi và chị dâu. Họ lấy nhau nhiều năm nhưng không có con, cuộc sống vì thế mà trống trải, buồn bã. Bà nội, với tất cả tình yêu thương, đã quyết định để anh chị nuôi tôi, như một cách để lấp đầy khoảng trống trong gia đình họ, và cũng để tôi có một mái ấm đầy đủ hơn.

Tôi nghe mà lòng như vỡ vụn. Sốc, đau, lẫn lộn. Tôi không biết phải cảm nhận thế nào. Bao nhiêu năm qua, tôi đã sống trong một câu chuyện mà mình không hề biết sự thật. Nhưng rồi, khi nhìn vào đôi mắt bà, tôi lại thấy một tình yêu thương không gì lay chuyển được. Bà đã hy sinh, đã chọn cách để tôi lớn lên trong một gia đình mà bà tin là tốt nhất cho tôi. Còn bố mẹ tôi, hay đúng hơn là anh chị tôi, dù không thể hiện tình cảm ra ngoài, nhưng họ đã chấp nhận nuôi tôi, chăm sóc tôi, dù trong lòng họ có lẽ cũng đầy những khoảng trống.

Tôi ôm bà thật chặt đêm hôm ấy, nước mắt cứ rơi. Tôi không trách ai cả. Tôi chỉ thấy biết ơn, biết ơn bà vì tình yêu vô bờ bến, biết ơn anh chị vì đã cho tôi một mái nhà, dù không trọn vẹn cảm xúc. Tôi lớn lên trong tình thương của bà, và giờ đây, khi biết sự thật, tôi càng trân trọng hơn những tối bà đứng đợi tôi ở cổng, những lần bà nắm tay tôi, những khoảnh khắc mà tôi biết, dù thế giới có đổi thay, bà vẫn luôn là nơi tôi thuộc về.