Báo cáo “In Gold We Trust 2025” cảnh báo hệ thống tiền tệ toàn cầu đang ở giai đoạn khủng hoảng niềm tin, khi vàng nổi lên như một nơi trú ẩn an toàn trong bối cảnh nợ công tăng cao và lạm phát dai dẳng. Các nhà đầu tư dần chuyển dịch khỏi tiền pháp định sang tài sản thực – trong đó vàng đóng vai trò trung tâm.

Theo báo cáo thường niên “In Gold We Trust 2025” do công ty tư vấn Incrementum AG công bố, thế giới hiện không thiếu tiền mặt – mà đang thiếu niềm tin. Tác giả đồng biên soạn Ronald-Peter Stöferle cho biết, yếu tố khan hiếm nhất trên thị trường tài chính toàn cầu hiện nay chính là lòng tin.

“Ngày càng nhiều người nhận ra rằng hệ thống tiền tệ hiện tại sẽ phải trải qua một cuộc tái cấu trúc,” Stöferle chia sẻ với Kitco News. Ông ví vàng như “nhân vật chính trên sân khấu tài chính toàn cầu” khi niềm tin vào tiền pháp định dần phai nhạt.

Báo cáo cho thấy sự chuyển dịch dài hạn khỏi tiền pháp định (fiat money) sang tài sản cứng như vàng đang bắt đầu. Trong bối cảnh này, vàng không chỉ là một tài sản phòng thủ mà còn là công cụ sinh lời mạnh mẽ.

Những yếu tố kinh tế nào đang thúc đẩy giá vàng?

Tình hình kinh tế Mỹ hiện đang đối mặt với áp lực nặng nề từ nợ công và lạm phát. Tính đến ngày 23/5, nợ công liên bang Mỹ đã vượt 34,8 nghìn tỷ USD – tăng 2,6 nghìn tỷ chỉ trong vòng 12 tháng. Chi phí trả lãi cho khoản nợ này đang tiến gần mức 1 nghìn tỷ USD/năm – tương đương ngân sách quốc phòng Mỹ.

Trước đây, khi thị trường bất ổn, giới đầu tư thường đổ tiền vào trái phiếu chính phủ Mỹ. Tuy nhiên, điều này đang thay đổi. Lãi suất trái phiếu kỳ hạn 10 năm dao động mạnh, cho thấy nhu cầu đối với trái phiếu mới phát hành đang yếu dần.

Trong khi đó, lạm phát vẫn “bám dính” nền kinh tế. Chỉ số chi tiêu tiêu dùng cá nhân (PCE) – thước đo lạm phát ưa thích của Fed – dự kiến sẽ tiếp tục cho thấy mức tăng khoảng 2,8% mỗi năm, vượt xa mục tiêu 2% của Fed.

Vàng đang trong chu kỳ tăng giá mới?

Giá vàng đã lập 65 mức kỷ lục kể từ đầu năm 2024, hiện dao động gần 3.300 USD/ounce. Theo ông Stöferle, đây mới là giai đoạn giữa của chu kỳ tăng giá. Mô hình cơ sở của báo cáo dự đoán vàng có thể đạt 4.800 USD/ounce vào năm 2030 – thậm chí lên tới 8.900 USD nếu nguồn cung tiền tăng nhanh hoặc niềm tin thị trường sụp đổ nhanh hơn.

Ngân hàng trung ương các nước, đặc biệt là ở các thị trường mới nổi, tiếp tục tích trữ vàng. Trong năm 2024, lượng mua ròng của khối ngân hàng chính thức đã vượt 1.000 tấn – năm thứ ba liên tiếp đạt mức này.

Tuy vậy, các nhà đầu tư phương Tây vẫn chưa thực sự tham gia mạnh mẽ. Các quỹ ETF vàng ở Bắc Mỹ chỉ ghi nhận dòng vốn vào từ cuối năm ngoái, trong khi quỹ châu Âu vẫn đang bán ròng. Báo cáo cho rằng giai đoạn “đại chúng hóa” của thị trường vàng sắp bắt đầu.

Nhà đầu tư nên điều chỉnh danh mục như thế nào?

Incrementum hiện khuyến nghị phân bổ 15% danh mục vào vàng vật chất – như một “nơi trú ẩn an toàn” – và 15% vào bạc và cổ phiếu khai thác vàng – gọi là “vàng hiệu suất” do thường tăng mạnh ở cuối chu kỳ tăng giá. Ngoài ra, họ dành 5% cho Bitcoin – một tài sản kỹ thuật số không chịu sự kiểm soát của chính phủ, nhằm bổ sung cho vai trò của kim loại quý.

Ông Stöferle cảnh báo về khả năng xảy ra “tái thiết tiền tệ”, tương tự như Hiệp định Plaza năm 1985. Theo ông, chính quyền Mỹ sắp tới có thể chủ động phá giá USD – và có thể định giá lại vàng trong bối cảnh trật tự tài chính toàn cầu thay đổi.

Việc nhà đầu tư có sẵn sàng tái cấu trúc danh mục theo hướng này hay không phụ thuộc vào mức độ niềm tin họ còn lại với chính phủ và ngân hàng trung ương. Trong khi chờ đợi, vàng vẫn là “nơi trú ẩn cổ xưa nhưng đáng tin cậy nhất.”