Luật Bảo hiểm xã hội (BHXH) năm 2024 chính thức có hiệu lực từ ngày 1/7, hạ điều kiện tối thiểu về thời gian tham gia BHXH để được hưởng lương hưu từ 20 năm xuống còn 15 năm mở ra cơ hội cho những người tham gia BHXH muộn để được hưởng lương hưu hằng tháng.

Chỉ cần đóng BHXH 15 năm

Luật BHXH năm 2024 có hiệu lực từ ngày 1/7 đã thay đổi quy định về điều kiện hưởng lương hưu so với Luật BHXH 2014.

Theo đó, người lao động khi đủ tuổi nghỉ hưu và đóng BHXH từ đủ 15 năm trở lên thì được hưởng lương hưu hằng tháng, được cấp thẻ bảo hiểm y tế miễn phí để chăm sóc sức khỏe trong suốt quá trình hưởng lương hưu.

Quy định này nhằm tạo cơ hội cho những người bắt đầu tham gia BHXH muộn hoặc tham gia không liên tục có cơ hội tích lũy đủ 15 năm đóng (thay vì 20 năm như quy định tại Luật BHXH 2014) để được hưởng lương hưu hằng tháng thay vì nhận BHXH một lần như trước đây.

Từ 1/7, người lao động được hưởng lương hưu khi đủ tuổi nghỉ hưu và đóng BHXH từ 15 năm trở lên. Ảnh minh họa.

Đáng chú ý, quy định này được áp dụng đối với cả những người đã tham gia BHXH từ trước ngày Luật BHXH 2024 có hiệu lực. Trường hợp người lao động có thời gian đóng BHXH dài hơn 15 năm thì được hưởng lương hưu với tỷ lệ hưởng cao hơn do đóng BHXH thời gian dài.

Cụ thể, mức lương hưu hằng tháng đối với lao động nữ bằng 45% mức bình quân tiền lương làm căn cứ đóng BHXH quy định tương ứng 15 năm đóng BHXH, sau đó cứ thêm mỗi năm đóng thì tính thêm 2%, mức tối đa bằng 75%.

Đối với lao động nam bằng 45% mức bình quân tiền lương làm căn cứ đóng BHXH quy định tương ứng 20 năm đóng BHXH, sau đó cứ mỗi năm đóng thì tính thêm 2%, mức tối đa bằng 75%.

Trường hợp lao động nam có thời gian đóng từ đủ 15 năm đến dưới 20 năm, mức lương hưu hằng tháng bằng 40% mức bình quân tiền lương làm căn cứ đóng BHXH quy định, sau đó cứ thêm mỗi năm đóng thì tính thêm 1%.

Tăng mức trợ cấp một lần

Theo quy định của Luật BHXH 2024, mức hưởng trợ cấp một lần khi nghỉ hưu được tính cho thời gian đóng cao hơn thời gian đóng để đạt mức hưởng lương hưu tối đa (30 năm với lao động nữ, 35 năm với lao động nam).

Mức hưởng trợ cấp một lần được tính bằng 0,5 lần của mức bình quân tiền lương làm căn cứ đóng BHXH cho mỗi năm đóng cao hơn đến tuổi nghỉ hưu theo quy định của pháp luật.

Đối với trường hợp người lao động đã đủ điều kiện hưởng lương hưu mà tiếp tục đóng BHXH thì mức trợ cấp một lần được tính bằng 2 lần của mức bình quân tiền lương làm căn cứ đóng cho mỗi năm đóng cao hơn. Đây là điểm khác biệt so với Luật BHXH năm 2014.

Trao đổi với PV, ông Nguyễn Quang (56 tuổi, quận Hoàng Mai, Hà Nội) – cho biết: “Tôi tham gia BHXH được 10 năm, nếu theo quy định hiện hành khi đến tuổi nghỉ hưu sẽ không đủ điều kiện để hưởng lương hưu. Thế nhưng, theo luật mới, chỉ cần tham gia đóng BHXH đủ 15 năm (hạ 5 năm so với quy định hiện hành – PV) thì tôi sẽ hưởng lương hưu trọn đời. Đây là chính sách nhân văn, mở ra cơ hội an sinh cho hàng triệu người lao động khi về già”.