Đại biểu Quốc hội Nguyễn Công Long đề nghị Bộ GD&ĐT tính toán lại việc phân luồng để chấm dứt “kỳ thi kinh hoàng” vào lớp 10 THPT.

Phát biểu tranh luận trước Quốc hội sáng nay (20/6), đại biểu Nguyễn Công Long (Đoàn Đồng Nai) cho rằng “cần xem xét lại nhiều chính sách đang được thực thi”. Đơn cử như chính sách phân luồng 2024 đặt mục tiêu 40% học sinh tốt nghiệp THCS đi học nghề. Vì tỷ lệ này mà mơ ước lên lớp 10 THPT công lập của nhiều học sinh gặp khó vì không đảm bảo trường do chính sách phân luồng.

Trong kỷ nguyên số, với yêu cầu nâng cao chất lượng nguồn nhân lực, ông Long nhấn mạnh chúng ta không thể có nguồn nhân lực chất lượng cao dựa trên nền tảng học sinh có mặt bằng học vấn THCS. Ông nhấn mạnh chính sách phân luồng hiện không hiệu quả. Bao nhiêu năm nay phụ huynh mong con học hết cấp 3 nên phải lấy nền tảng THPT để phân luồng chứ không phải phân luồng hiện nay.

“Mong muốn chấm dứt kỳ thi kinh hoàng của hàng triệu học sinh và phụ huynh mỗi dịp hè, đó là kỳ thi vào lớp 10 THPT”, ông Long đặt vấn đề.

Đại biểu Nguyễn Công Long (Đoàn Đồng Nai).

Bộ trưởng GD&ĐT Nguyễn Kim Sơn thừa nhận việc phân luồng chia tỉ lệ 40-60, trong đó 40% học sinh học xong THCS đi học các trường nghề, còn lại học THPT, là cách phân chia cứng nhắc, thiếu căn cứ kể cả khoa học, thực tiễn.

Thông tin quy định này được nêu trong quyết định 522 do Bộ GD&ĐT tham mưu ban hành, Bộ trưởng Sơn cho biết thời điểm này cần văn bản thay thế quyết định trên. Bộ đang đề xuất nghị định thay thế theo hướng việc hướng nghiệp phải thực chất, tự nguyện để đảm bảo học sinh có nguyện vọng đều được học bậc THPT mà nhiều nước đã phổ cập THPT, chứ không lấy THCS là chuẩn. Ngay việc học nghề, trình độ nghề của thế giới đã cao hơn nhiều.

Bộ đang đề xuất sửa 3 luật gồm Luật Giáo dục, Luật Giáo dục nghề nghiệp và Luật Giáo dục đại học, trong đó có nội dung rất quan trọng là tạo ra hệ thống liên thông giữa giáo dục phổ thông, dạy nghề và đại học theo hướng đồng bộ, nhịp nhàng để sự phân luồng từ bên trong theo hướng tự nguyện, đáp ứng yêu cầu trong giai đoạn mới.

Dạy học 2 buổi/ngày ngay từ năm học tới

Cũng trong phiên chất vấn sáng nay, đại biểu Lâm Thành đề nghị Bộ trưởng GD&ĐT thông tin việc tổ chức buổi học thứ hai tại các trường sắp tới thế nào.

Bộ trưởng GD&ĐT Nguyễn Kim Sơn.

Theo Bộ trưởng Nguyễn Kim Sơn, việc tổ chức buổi học thứ hai ở bậc tiểu học dễ dàng hơn và hiện các trường đã thực hiện. Tuy nhiên, điều kiện tổ chức học 2 buổi/ngày ở bậc THCS và THPT còn khó khăn, trong bối cảnh nhiều trường học ở đô thị lớn, cơ sở vật chất còn thiếu, yếu.

Tuy vậy, thực hiện chỉ đạo của Tổng Bí thư, Thủ tướng, Bộ trưởng Sơn thông tin, từ năm học mới (tháng 9/2025) các thành phố, trường tập trung tối đa điều kiện, dựa trên thực tế điều kiện địa phương để tổ chức buổi học thứ 2, và không thu tiền. Buổi học này sẽ dạy các môn phát triển toàn diện cho học sinh, như ngoại ngữ, kỹ năng sống, tự học, làm việc nhóm.

Người đứng đầu ngành Giáo dục nhận diện nhiều khó khăn khi tổ chức buổi học thứ 2, nhưng là việc cần làm, nên làm. Bộ đang chuẩn bị chương trình, hướng dẫn, địa phương chủ động tổ chức theo tình hình thực tế của các trường.