Xóm Chùa vốn yên ả, người dân hiền lành, thương nhau như anh em. Nhưng nhắc tới ông Bảy Cấn thì ai cũng lắc đầu ngao ngán. Ông Bảy nổi tiếng keo kiệt, đồng tiền cầm trong tay phải “mười cái cật” mới chịu bỏ ra một. Hàng xóm có việc hiếu hỉ, ông đi phong bì chỉ vài chục bạc, trong khi mâm cỗ thì ăn không chừa lại miếng nào. Cái giếng làng trước cửa nhà ông, hễ ai qua múc nước, ông cũng quát:

– Đừng có húp cho lắm, để còn cho người ta!

Thành thử, trong xóm chẳng ai ưa. Người ta vẫn bảo nhau: “Sống cả đời chứ mấy, hà tiện để xuống mồ mang đi được đâu.”

Ấy vậy mà một ngày nọ, chuyện lạ xảy ra. Tờ mờ sáng, người ta đã thấy ông Bảy đi chợ mua cả gà, cá, thịt, rau quả. Đến trưa, sân nhà ông thơm lừng mùi nướng, mùi xào. Đúng ba giờ chiều, năm mâm cơm ê hề được dọn ra: gà luộc vàng óng, cá kho tộ dậy mùi, nem rán giòn rụm… Ông Bảy còn mặc áo mới, chạy sang từng nhà mời:

– Bà con rảnh thì qua nhà tôi xơi bữa cơm, coi như thân tình xóm giềng.

Người trong xóm ngạc nhiên đến nỗi phải nhìn nhau vài giây rồi mới tin là không nghe nhầm. Ông Bảy mà đãi cơm ư? Chuyện này mà kể ra, chắc thiên hạ tưởng đùa. Nhưng bụng người thì khó cưỡng cái đói, miệng thì thèm thử “lòng tốt bất ngờ” ấy, thế là chiều hôm đó gần như cả xóm kéo đến.

Bữa tiệc rôm rả. Ai cũng vừa ăn vừa bán tín bán nghi. Ông Bảy rót rượu khắp lượt, cười hề hề, không hề tiếc của. Đến khi chén rượu thứ ba được nâng lên, ông bỗng hắng giọng, giọng trầm xuống:

– Thật ra hôm nay mời bà con tới đây, ngoài chuyện giao lưu còn có việc nhờ vả…

Cả bàn cơm ngừng đũa. Ông Bảy tiếp lời:

– Ngày mai trên xã có đoàn quy hoạch về đo đất. Miếng vườn cạnh đường vốn lâu nay nhà tôi canh tác. Giờ cán bộ lại bảo đó là đất công. Tôi muốn nhờ bà con đứng ra làm chứng, rằng đất ấy vốn thuộc về tôi, để giữ cho con cháu.

Nghe xong, mấy người trẻ ngơ ngác, còn các cụ già thì chau mày. Hóa ra, bữa cỗ linh đình hôm nay không phải để “làm lành” mà là để đổi lấy lời chứng gian dối. Ông Bảy tưởng mấy mâm thịt cá có thể mua chuộc được cả xóm.

Ông Tư Lự – người nhiều tuổi, từng chứng kiến từ hồi xóm này còn chưa có đường bê tông – đặt mạnh chén rượu xuống bàn:

– Ông Bảy! Miếng đất ấy vốn là sân đình cũ, cả xóm ai cũng biết. Nhà ông chỉ nhờ ở sát cạnh mà trồng trọt tạm bợ. Nay bảo là của riêng thì chẳng khác nào cướp của chung. Ông có thể dọn mâm cỗ mời cả làng, nhưng đừng mong mua được nhân cách người ta.

Không khí nặng nề bao trùm. Rồi từng người một lên tiếng:

– Đúng đấy, đất công thì phải để làm sân chơi cho con trẻ!
– Ông Bảy ạ, chúng tôi ăn bữa cơm này vì nể, nhưng không ai bán đứng lẽ phải đâu.

Ông Bảy tím tái mặt mày, miếng thịt gà gắp dở cũng không trôi nổi. Đám trẻ con nãy giờ chạy chơi ngoài sân, nghe lỏm được thì hô to:

– Ông Bảy keo kiệt, giờ muốn cướp đất chung! Ông Bảy tham lam!

Tiếng cười vang lên, làm ông Bảy xấu hổ đến muốn chui xuống đất.

Hôm sau, đoàn cán bộ về đo đạc. Cả xóm kéo ra đứng làm chứng. Miếng đất ấy được xác nhận đúng là đất công, giữ lại làm sân chơi, dựng thêm cái chòi che nắng mưa để các cụ già tụ tập chuyện trò. Còn ông Bảy, từ hôm ấy đi đâu cũng cúi gằm mặt, chẳng dám hó hé. Mấy mâm cơm ngon kia trở thành “bữa cỗ đắt đỏ nhất đời ông” – bởi ông đã mất cả danh lẫn tiếng, lại chẳng được gì.

Từ đó, người ta vẫn bảo nhau:
“Của ngon vật lạ có thể lấp cái bụng đói, nhưng chẳng bao giờ mua nổi lòng người ngay thẳng.”